Breaking news
Zapraszamy do współpracy w 2024 r.! Po więcej informacji skontaktuj się z nami mailowo: [email protected]

Podsumowanie dotychczasowych doświadczeń ZEW Niedzica z wdrażania inteligentnych rozwiązań we własnej sieci dystrybucyjnej.

Opis sieci dystrybucyjnej ZEW Niedzica S.A.

Posiadana przez ZEW Niedzica sieć dystrybucyjna to stosunkowo młody majątek w dobrym lub bardzo dobrym stanie technicznym. Większość majątku sieciowego ma zaledwie kilka lat. Wszystkie linie i przyłącza 15 kV i 0,4 kV wykonane są jako kablowe. Do sieci dystrybucyjnej ZEW Niedzica przyłączonych jest blisko sześćdziesięciu odbiorców zewnętrznych oraz ponad dwudziestu wewnętrznych, np. wyciągi i restauracje należące do ZEW Niedzica. Taka sieć to idealny obszar do podjęcia innowacyjnych działań.

ZEW NiedzicaPrzygotowania do Smart Grid

Od blisko dwóch lat w ZEW Niedzica uważnie śledzono kształtowanie się kierunków działania w zakresie prac nad inteligentnymi systemami energetycznymi. W literaturze i mediach istnieje wiele rozbieżności w definiowaniu obszaru Smart Grid (inteligentnych systemów energetycznych). W najbardziej potocznym rozumieniu termin ten oznacza dostarczanie odbiorcom energii elektrycznej lub szerzej – usług energetycznych, z wykorzystaniem środków IT, zapewniające obniżenie kosztów i zwiększenie efektywności oraz zintegrowanie rozproszonych źródeł energii, także odnawialnej.

ZEW Niedzica SA – pierwszy OSD posiadający w pełni inteligentną sieć liczników

Pod koniec 2011 r. w ZEW Niedzica rozpoczęto wdrożenie jednego z elementów Smart Grid, tj. Smart Metering. U wszystkich odbiorców przyłączonych do sieci ZEW Niedzica zostały zamontowane inteligentne liczniki dające ogromne możliwości – zarówno właścicielowi sieci, jak i odbiorcom. Ponieważ ZEW Niedzica jako jedno z pierwszych przedsiębiorstw w kraju wdraża System Zarządzania Energią ISO 50001, zdecydowano się zamontować dodatkowo kilkanaście inteligentnych liczników energii, które służą opomiarowaniu najbardziej istotnych odbiorów technologicznych w ZEW Niedzica.

Korzyści z inteligentnych liczników dla właściciela sieci

W chwili obecnej ZEW Niedzica korzysta w sumie z ponad 200 inteligentnych liczników. Ponad dwumiesięczny okres eksploatacji pozwala bardzo pozytywnie ocenić uruchomiony system. Najistotniejsze korzyści z uruchomionego systemu to:

  • Dwustronna komunikacja z licznikiem, tj. zdalny odczyt liczników – kierunek przepływu danych od licznika w stronę systemu, ale również zdalny przesył danych do licznika, np. zmiana stref czasowych w liczniku. Taką zmianę przeprowadzono już zdalnie dwóm odbiorcom. Kolejni trzej, którzy ją rozważają, gdy się zdecydują również będą „obsłużeni bez odchodzenia od biurka”, tzn. przy użyciu klawiatury i zdalnej transmisji danych,
  • Zdalne wyłączenie i załączenie odbiorcy, np. ze względów windykacyjnych lub funkcjonalność licznika przedpłatowego (przy czym wyłączenie zasilania następuje zdalnie i trwa zaledwie kilka sekund, natomiast załączenie ze względów bezpieczeństwa wymaga od odbiorcy naciśnięcia odpowiedniego przycisku na liczniku – rola operatora ogranicza się do wysterowania licznika do stanu gotowości podania napięcia – ostatecznie napięcie załącza sobie odbiorca przyciśnięciem przycisku),
  • Monitorowanie parametrów jakościowych dostarczanej energii (np. poziomy napięć u odbiorców),
  • Ułatwienie w bilansowaniu sieci (15' – bardzo pomocne przy wykrywaniu ewentualnych awarii układu pomiarowego lub potencjalnego zagrożenia kradzieżą energii),
  • Możliwość korzystania z tzw. „alertów”, tj. zdalnego wgrania i możliwości zdalnych zmian w liście stanów nietypowych dla licznika, np. spadku napięcia poniżej zadanej wartości, zaniku napięcia w liczniku, bądź też zdjęcia pokrywy z zacisków licznika lub zadziałania na licznik polem magnetycznym (istniejący przed paru laty problem magnesów neodymowych). Jeżeli licznik zarejestrował któryś ze zdefiniowanych stanów nietypowych (do wyboru jest ich kilkadziesiąt) to przesyła do systemu alert o zaistnieniu takiego zdarzenia.

Korzyści z inteligentnych liczników dla odbiorcy

  • Jeżeli odbiorca będzie tego sobie życzył to może uzyskać pełne dane profilowe o swoim zużyciu energii (rysunek 2 przedstawia przykładowe zastosowanie takich danych),
  • Wkrótce sfinalizowane zostanie nabycie kilku wyświetlaczy prezentujących odbiorcy dane z licznika. Przewiduje się, że wyświetlacze te zostaną udostępnione odbiorcom nieodpłatnie na okres testów (np. miesięcznych), aby mogli zapoznać się z ilością i kosztem zużywanej energii w celu optymalizacji jej zużycia, np. dostosowania poboru do tańszych stref czasowych lub zidentyfikowania najbardziej energochłonnych odbiorników.

zew niedzica

 

 

zew niedzicaPerspektywy dalszego rozwoju

W ZEW Niedzica przywiązuje się dużą uwagę do działań innowacyjnych i realizuje się je w kilku obszarach. Transmisja danych w systemie jest można powiedzieć „darmowa” – z licznika do stacji transformatorowej po przewodach zasilających z wykorzystaniem technologii PLC (ang. Power Line Communication), a dalej do systemu w oparciu o Ethernet dostępny w każdej stacji transformatorowej. Wykorzystując tę łączność, już w tej chwili ZEW Niedzica poszerza możliwości systemu, tzn. w oparciu o zamontowany licznik OSD komunikuje się z innymi urządzeniami zainstalowanymi w pobliżu licznika – np. ciepłomierzami. Dzięki temu możliwa jest nieodpłatna zdalna komunikacja z dodatkowymi urządzeniami – odbywa się to z wykorzystaniem tzw. protokołu m-Bus. Wkrótce będzie dostępny zdalny dostęp do danych o ilości ciepła wytworzonego w instalacjach solarnych zamontowanych na dachach obiektów.

W najbliższym czasie planowane jest skoncentrowanie się na rdzeniu idei Smart Grid, tj. wykorzystywaniu informacji o stanie pracy systemu do sterowania jego konfiguracją – tak, aby optymalizować jego pracę. Chodzi tu głównie o wykorzystywanie sygnałów płynących z rozproszonych źródeł (dwie niewielkie siłownie wiatrowe oraz baterie ogniw fotowoltaicznych). Wszystko to w połączeniu z danymi z poszczególnych stacji pomiarowych pozwoli na to, aby w konfiguracji układu sieci brały udział komputery wykorzystujące odpowiednio zbudowane algorytmy optymalizacji. Przedstawiciele ZEW Niedzica wierzą, że ich pionierskie działania będą przynosiły coraz większe korzyści.