31 maja 2012 roku Rada Nadzorcza uchwałą nr 76/12 ustaliła szczegółowe zasady udzielania dofinansowania i szczegółowe kryteria wyboru przedsięwzięć programu priorytetowego NFOŚiGW Inteligentne sieci energetyczne.

Program ten będzie kolejnym, który otwiera nowy obszar działania Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, a który wpisuje się w polskie i europejskie dokumenty polityczne, programowe i prawne dotyczące działań na rzecz ochrony klimatu (ograniczenia emisji gazów cieplarnianych, poprawy efektywności energetycznej i rozwoju odnawialnych źródeł energii) – w szczególności w zapisy Strategii Bezpieczeństwo Energetyczne i Środowisko.

W programie o budżecie 340 mln zł określono, że NFOŚiGW będzie dofinansowywał przedsięwzięcia w zakresie inteligentnych sieci energetycznych (ISE) realizowane w przestrzeniach pilotażowych. Przedsięwzięcia ISE obejmą: energię elektryczną, energię cieplną, ciepłą wodę użytkową oraz (jedynie we współdziałaniu z innym rodzajem energii) energię gazową. Zdalne odczyty pomiarów oraz działania zwrotne w przestrzeniach pilotażowych zapewni budowana (częściej adaptowana) dla potrzeb projektu ISE warstwa telekomunikacyjna.

Dla optymalizacji wielkości efektu ekologicznego w programie priorytetowym zaakcentowano funkcjonalność działań ISE (a nie samo opomiarowanie) – projekty ISE zgłaszane do dofinansowania przez NFOŚiGW muszą (jako warunek konieczny) deklarować zainstalowanie rozproszonych odnawialnych źródeł energii oraz uzyskanie minimalnego ograniczenia/uniknięcia emisji CO₂ w wielkości co najmniej 1000 Mg/rok.

Ponadto w przestrzeniach pilotażowych będą m.in. realizowane następujące przedsięwzięcia: inteligentne sieci oświetleniowe z energooszczędnym oświetleniem, mikrogeneracja, kogeneracja i trójgeneracja gazowa, montaż urządzeń magazynujących energię (np. infrastruktury dla gromadzenia energii elektrycznej z/dla samochodów elektrycznych).

Dla zapewnienia kompleksowości projektów ISE zgłaszający wniosek będzie deklarował (oprócz działań inwestycyjnych) realizację w przestrzeni pilotażowych kampanii informacyjno – edukacyjnych oraz realizację działań przedrealizacyjnych - opracowań, raportów i programów informatycznych.

Beneficjentami programu priorytetowego będą: przedsiębiorcy, jednostki samorządu terytorialnego, uczelnie, instytuty badawcze, PAN oraz tworzone przez nią jednostki organizujący w przestrzeniach pilotażowych (na obszarze swego działania) przedsięwzięcia ISE. NFOŚiGW będzie dofinansowywał przedsięwzięcia ISE w formie dotacji w wysokości 30-70 proc. kosztów kwalifikowanych w zależności od beneficjenta i rodzaju przedsięwzięcia.

Przewiduje się, że program obejmie ok. 180 tys. mieszkańców zamieszkujących przestrzenie pilotażowe i przyczyni się do redukcji/uniknięcia emisji zanieczyszczeń pyłowo – gazowych i 80 tys. Mg CO₂/rok.

Efektami ekologicznymi i rzeczowymi uzyskiwanymi poprzez realizację przedsięwzięć ISE w przestrzeniach pilotażowych będą również: produkcja energii elektrycznej ze źródeł odnawialnych (ok. 80 GWh), oszczędność i optymalizacja zużycia energii elektrycznej (zmniejszone zapotrzebowanie szczytowe), ograniczenie zużycia ciepła, ciepłej wody oraz gazu, ograniczenie strat w przesyle energii, zmniejszenie awaryjności sieci, zmniejszenie nielegalnych poborów energii. Dzięki realizacji przedsięwzięć ISE wśród społeczności, która zamieszkuje przestrzenie pilotażowe zostaną wytworzone postawy prosumenckie (osób, organizacji bądź przedsiębiorców będących równocześnie producentami i konsumentami energii)

Prezentacja programu priorytetowego będzie miała miejsce na XLI spotkaniu Forum „Energia – Efekt – Środowisko” 6 lipca 2012 roku. Na przełomie II/III kwartału 2012 roku NFOŚiGW ogłosi I konkurs dla wnioskodawców programu; jego budżet wyniesie 150 mln zł.

Wojciech Stawiany, nfosigw.gov.pl